بررسی مکتوبات انتقال‌یافتۀ شرفنامه به مجموعۀ اوزبکان

author

Abstract:

بی تردید پیروی از الگوی مکتوبات حکومتی، سنتی دیوانی محسوب می‌شود و به نظر می‌رسد به طور کلی در انتقال مکتوب به عنوان یک واحد نوشتاری دیوانی از یک مجموعه به مجموعۀ دیگر، تفاوت‌هائی به وجود می‌آید که عمدتاً تحت تاثیر شرایط و محیط فکری، زبانی، و سیاسی ... کاتب متاخر است و این مسئله، به لحاظ آگاهی‌های تاریخی و نیز دانش سندشناختی با اهمیت است. انتشار مجموعه اوزبکان و پژوهش در مورد موضوع اسناد و مکتوبات آن - که حکایت از تاثیرپذیری این اثر از مجموعۀ مکتوبات شرفنامه داشت - نویسنده را بر آن داشته است تا با توجه به آنچه پیش از این گفته شد، به مقایسه و سنجش مکتوبات مشابهی از هر دو مجموعه که در دو دورۀ متفاوت به رشته تحریر درآمده‌اند، دست یابد. بدین منظور تلاش می‌شود به کمیت و کیفیت انتقال مکتوبات و تفاوت‌های احتمالی هر دو اثر پرداخته شود. برای مقایسۀ تفاوت‌های مکتوب اصلی (شرفنامه) با مکتوب اخذ شده (مجموعۀ اوزبکان) به چهار موضوع تصحیف، جابجائی کلمات، افتادگی و افزودگی، و تغییر پرداخته می‌شود. نتیجه گرفته می‌شود که مجموعۀ اوزبکان 10 مکتوب از شرفنامه نسخه‌برداری کرده است. نسخه برگردان رویمر برای چاپ شرفنامه (دست کم در این مکتوبات) در بیش‌تر موارد در مقایسه با مجموعۀ اوزبکان دارای برتری‌هائی است. افزون بر این، رونویسی مکتوب نه تنها تحت تاثیر لغزش‌های کاتب قرار داشته، بلکه محیط فرهنگی، اجتماعی، زبانی و غیره کاتب نیز در مکتوب جدید خود را نشان می‌دهد. افزودگی‌ها و عباراتی که در نسخه رویمر (نسخه اساس رویمر، نسخه کتابخانه استانبول است) وجود ندارد، باید مورد مطالعه مجدد و دقت بیش‌تر قرار گیرد. زیرا معلوم نیست که اضافه‌های موجود از کاتب جدید است یا افتادگی‌های نسخه رویمر.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مکتوبات انتقال یافتۀ شرفنامه به مجموعۀ اوزبکان

بی تردید پیروی از الگوی مکتوبات حکومتی، سنتی دیوانی محسوب می شود و به نظر می رسد به طور کلی در انتقال مکتوب به عنوان یک واحد نوشتاری دیوانی از یک مجموعه به مجموعۀ دیگر، تفاوت هائی به وجود می آید که عمدتاً تحت تاثیر شرایط و محیط فکری، زبانی، و سیاسی ... کاتب متاخر است و این مسئله، به لحاظ آگاهی های تاریخی و نیز دانش سندشناختی با اهمیت است. انتشار مجموعه اوزبکان و پژوهش در مورد موضوع اسناد و مکتوب...

full text

معرفی و مطالعه نگاره‌های شرفنامه امیرشرفخان بدلیسی (شرفنامه بودلیان)

شرفنامه قدیمی‌ترین تاریخ تفصیلی نوشته‌شده دربارۀ کردهاست. مؤلف آن امیر شرفخان بدلیسی از کودکی در دربار صفوی پرورش یافته بود و به‌واسطۀ موقعیت ایلی و خانوادگی سال‌ها از طرف پادشاهان صفوی مصدر امیری را داشت. از میان نسخه‌های متعدد این تاریخ، نسخۀ نگهداری‌شده در کتابخانۀ بودلیان، به‌عنوان تنها نسخۀ مصور، از اهمیت زیادی برخوردار است. این نسخۀ شرفنامه تاکنون از نظر محققان حوزۀ نگارگری ایرانی پنهان م...

full text

جستاری در ساختار مکتوبات عرفانی (بر پایه مکتوبات غزّالی، سنایی، مولانا و عین‌القضات)

مکتوبات عرفانی از ارزشمندترین نمونه‌های مکاتیب غیر رسمی به شمار می‌روند. ذوق سرشار، ذهن خلّاق و قلم پُرْراز عرفا، این نامه‌ها را از منشآت کاتبان درباری که به فنّ ترسّل، نیک‌ آگاه بوده‌اند، ممتاز ساخته است. با مطالعة این متون، ساختاری قاعده‌مند و منسجم در نگارش نامه‌ها به چشم می‌خورد. نگارندگان این پژوهش با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی کوشیده‌اند، مکتوبات غزّالی، سنایی، مولانا و عین‌القضات را از ل...

full text

بررسی مضامین شعری مجموعۀ «الیمایس» جلیل صفربیگی

در آثار هر شاعری مضامین ادبی، سیاسی، اجتماعی و عرفانی به چشم می‌خورد که بازخورد مسائل جامعه و اندیشۀ آن شاعر است. جلیل صفربیگی از شاعران مطرح و توانای ایلامی معاصر است که در شعر خود مضامین متنوع اجتماعی، عاشقانه و آیینی را  به کار گرفته است. تحقیق و پژوهش در این مضامین باعث شناخت بهتر فرهنگ، اعتقادات و زندگی اجتماعی مردم ایلام می‌شود. در این مقاله مهمترین مضامین شعری جلیل صفربیگی با تکیه‌ بر مج...

full text

بررسی «سلطانیّات» در مکتوبات مولوی و منشآت جامی

یکی از انواع نثر فارسی ، مراسلات درباری و نامه های بزرگان است. در مکتوبات مولانا و منشآت عبدالرحمن جامی دسته­ای از نامه ها هستند که در این پژوهش به عنوان (سلطانیّات) مورد بررسی قرار گرفته اند. تعریف سلطانیات و تاریخچه آن در ادب فارسی و نیز بررسی شکلی و محتوایی نامه­های این دو چهرۀ سرشناس ادب و عرفان مقوله هایی است که در این پژوهش به آنها پرداخته شده است. نیز بازتاب شخصیت این بزرگان در سلطانیات آ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 1

pages  33- 48

publication date 2009-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023